Merkury
Merkury jest najmniejszą i najbliższą Słońca planetą Układu Słonecznego. Należy do pasma planet skalistych. Z powodu bliskiej odległości od Słońca trudno ją wypatrzeć, ponieważ często niknie w jego blasku. Pomimo to należy do planet widocznych gołym okiem i była znana już w starożytności. Merkurego można dostrzec jedynie tuż przed wschodem lub tuż po zachodzie Słońca.
Zdjęcie z sondy MESSENGER przedstawiające Merkurego w naturalnych kolorach
W porównaniu z innymi planetami Układu Słonecznego o Merkurym wiadomo stosunkowo niewiele; ze względu na problemy natury technicznej zbadały go dotychczas tylko dwie sondy. Pierwsza z nich – Mariner 10 – wykonała w latach 1974–1975 mapy 45% powierzchni. Następnie sonda MESSENGER podczas pierwszego przelotu 14 stycznia 2008 zobrazowała kolejne 30% powierzchni planety. MESSENGER zbliżył się do Merkurego ponownie 6 października 2008 i po raz trzeci 29 września 2009. Po tych przelotach sfotografowane było już 98% powierzchni, częściowo jednak przy niekorzystnym oświetleniu, niesprzyjającym obserwacjom topografii. W marcu 2011 sonda weszła na orbitę w celu zbadania i wykonania mapy całego globu.30 kwietnia 2015 roku sonda zakończyła swoją misję, planowo rozbijając się o powierzchnię Merkurego.
Struktura wewnętrzna
W centrum Merkurego znajduje się płynne jądro, które otacza warstwa zwana płaszczem, o grubości 600 km, składająca się z krzemianów. Symulacje sugerują, że we wczesnej historii planety kolizja z innym ciałem niebieskim o średnicy kilkuset kilometrów pozbawiła Merkurego większości materiału, z którego powstawał płaszcz. Wyjaśniałoby to zagadkę relatywnie cienkiego płaszcza w stosunku do dużego jądra. Według danych uzyskanych z Marinera 10 i obserwacji z użyciem teleskopu skorupa Merkurego ma grubość 100–300 km.
1. Skorupa – 100-300 km grubości
2. Płaszcz – 600 km grubości
3. Jądro - promień o długości 1800 km
Powierzchnia
Powierzchnia Merkurego niezwykle przypomina powierzchnię ziemskiego Księżyca. Dominują na nim równiny podobne do mórz księżycowych, niewyróżniające się jednak barwą oraz kratery uderzeniowe, oznaczające brak aktywności geologicznej przez miliardy lat.
Kratery merkuriańskie różnią się wielkością: od małych okrągłych otworów do wielopierścieniowych basenów uderzeniowych, rozciągających się na setki kilometrów. Uważa się, że tereny o większej ilości kraterów są pod względem geologicznym starsze, tam zaś, gdzie jest ich mniej, powierzchnia jest młodsza. Jednak bez względu na czas powstania wszystkie wykazują na Merkurym oznaki degradacji.
Równina Żaru jest jednym z największych kraterów w Układzie Słonecznym.
Najbardziej charakterystyczny jest krater na półkuli północnej o średnicy 1550 km, zwany Równiną Żaru .Uczeni przypuszczają, że jest on pozostałością po uderzeniu wielkiego meteorytu ok. 3,8 miliarda lat temu. Uderzenie to było na tyle silne, że wywołało erupcje wulkaniczne, a dookoła krateru wypiętrzył się pierścień o wysokości 2 km.
Warunki i atmosfera
Średnia temperatura powierzchni Merkurego wynosi 442,5 K i waha się od 100 do 700 K, ze względu na śladową atmosferę. Z racji bliskości Słońca temperatura nasłonecznionej półkuli może przekraczać znacznie 400 °C. Po stronie nieoświetlonej średnia temperatura wynosi −163 °C. Na żadnej innej planecie Układu Słonecznego nie ma tak dużych różnic temperatur.
Pomimo ogólnej wysokiej temperatury powierzchni na planecie znajdują się miejsca, w których zalega lód. Dzieje się tak za sprawą niewielkiego kąta nachylenia osi, wokół której obraca się Merkury, w stosunku do orbity, po której planeta ta przemieszcza się wokół Słońca. To oznacza, że na planecie są rejony, w które nigdy nie dociera światło słoneczne, np. do dolnych części niektórych kraterów w strefie okołobiegunowej, a temperatury są tam znacznie niższe od średniej globalnej.
